چطور از اقامت موقت پرتغال به اقامت دائم برسیم ؟ | راهنمای جامع، تخصصی و کاملاً بهروز برای مهاجران (۲۰۲۵)
چطور از اقامت موقت پرتغال به اقامت دائم برسیم؟اگر در پرتغال اقامت موقت دارید و میخواهید در نهایت به اقامت دائم برسید، دقیقا وسط مسیری هستید که هزاران مهاجر دیگر هم تجربهاش کردهاند. مسیر پیچیده نیست، ولی مثل بیشتر کارهای اداری در اروپا، پر از نکات ریز و قوانین تازهکار است. این راهنما از صفر تا صد همه چیز را برایتان باز میکند، بدون حاشیه و مطابق آخرین مقررات AIMA در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵.
اقامت موقت و دائم پرتغال دقیقا چه فرقی دارند؟
برای دریافت اقامت موقت اولین قدم قانونی شما برای زندگی در پرتغال است. این کارت معمولا در ساختار زیر صادر میشود:
- کارت اول: ۲ ساله
- کارتهای بعدی: ۳ ساله
با این کارت اجازه کار، تحصیل، راهاندازی کسبوکار، زندگی و رفتوآمد در شنگن دارید، اما…
- باید حضور فیزیکیتان در پرتغال منظم باشد
- باید نشان دهید واقعا این کشور محل زندگی شماست
- باید مالیات بدهید و قرارداد محل سکونت معتبر داشته باشید
اقامت دائم پرتغال
اقامت دائم پرتغال همان چیزی است که مهاجرها نفس راحتشان را با آن میکشند:
- کارت ۵ ساله با تمدید ساده
- آزادی رفتوآمد
- حذف بسیاری از بوروکراسیهای اقامت موقت
- مسیر آسانتر به سمت شهروندی پرتغال
مهمترین نکته:
برای گرفتن اقامت دائم فقط باید ۵ سال اقامت قانونی در پرتغال داشته باشید. همین.
شرط اصلی: پنج سال اقامت قانونی، واقعی و قابل اثبات
این پنج سال باید با کارتهای معتبر اقامتی پوشش داده شوند.
در این پنج سال شما باید نشان دهید که واقعا «زندگی» شما در پرتغال بوده، نه فقط کارت اقامت.
قانون حضور فیزیکی ۲۰۲۵
پرتغال برای تعیین اینکه آیا واقعا در این کشور بودهاید، از قانون زیر استفاده میکند:
- غیبت بیش از ۶ ماه متوالی ممنوع است
- غیبت بیش از ۸ ماه غیرمتوالی در ۵ سال ممنوع است
این قانون برای تمام انواع اقامتها (D7، کاری، استارتاپ، همراه، تحصیلی پس از تبدیل به کار و…) یکسان است.
اگر بیشتر از این مقدار بیرون از پرتغال باشید، اداره مهاجرت میتواند درخواست اقامت دائم شما را رد کند.
قانون حضور در پرتغال ۲۰۲۵: کلید دریافت اقامت دائم و پاسپورت
در این مرحله وارد مهمترین بخش درخواست اقامت دائم پرتغال میشوید؛ همان جایی که AIMA با دقت وسواسگونه بررسی میکند .آیا شما واقعا شرایط لازم برای ماندن بلندمدت در کشور را دارید یا نه. برای اینکه درخواست شما پذیرفته شود، باید مجموعهای از معیارهای کاملا مشخص را رعایت کرده باشید:
پنج سال اقامت قانونی و بدون وقفه، حضور فیزیکی کافی در پرتغال، نداشتن هرگونه بدهی مالیاتی یا تأمین اجتماعی، ارائه مدارک رسمی محل سکونت، داشتن بیمه سلامت معتبر، پیشینه کیفری پاک و در نهایت اثبات توانایی زبان پرتغالی حداقل در سطح B1. این مرحله همان جایی است که نظم، دقت و پایبندی شما به قوانین پنج سال گذشته خودش را نشان میدهد و نتیجه میدهد؛ هر نقص کوچک هم میتواند روند رسیدگی را کند یا حتی باعث رد درخواست شود.
۱. عدم بدهی مالیاتی و تأمین اجتماعی
باید ثابت کنید:
- بدهی مالیاتی ندارید
- در سیستم مالیات پرتغال ثبتنام کردهاید
- اظهارنامه مالیاتیتان را سالانه ثبت کردهاید
- اگر کارمند یا کارآفرین هستید، بدهی به Seguridad Social هم ندارید
AIMA در مرحله بررسی، مستقیماً از اداره مالیات و تأمین اجتماعی استعلام میگیرد.
۲. دانش زبان پرتغالی حداقل سطح B1
برای اقامت دائم، داشتن دانش پایه اما قابلقبول از زبان پرتغالی ضروری است.
این موضوع از طریق:
- آزمون رسمی CIPLE سطح A2 برای شهروندی
- آزمون DEPLE سطح B1 برای اقامت دائم
تأیید میشود.
افراد بالای ۶۰ سال یا افرادی با شرایط پزشکی خاص ممکن است از آزمون معاف شوند، البته مشروط به ارائه مدارک رسمی.
۳. بیمه سلامت معتبر
شما باید در طول اقامت موقت و هنگام درخواست اقامت دائم، پوشش بیمه سلامت داشته باشید:
- بیمه خصوصی
یا - ثبتنام در سیستم عمومی سلامت SNS
بدون بیمه، درخواست عملاً ناقص محسوب میشود.
۴. محل سکونت قانونی، واقعی و اثباتپذیر
این یکی بسیار مهم است و از سال ۲۰۲۴ سختگیرانهتر شده.
مدارکی که باید ارائه دهید:
- قرارداد اجاره ثبتشده در Finanças
یا - سند مالکیت ملک (escritura)
AIMA از اسناد بدون ثبت یا قراردادهای صوری بههیچوجه قبول نمیکند.
۵. سوابق قانونی و پیشینه کیفری پاک
متقاضی باید:
- در پرتغال هیچ تخلف قانونی جدی نداشته باشد
- کار غیرقانونی انجام نداده باشد
- سوءپیشینه خطرناک نداشته باشد
استعلام هم از کشور خودتان گرفته میشود، هم از پرتغال.
مراحل واقعی و کاربردی دریافت اقامت دائم پرتغال
خب، حالا برویم سر اصل ماجرا؛ جایی که باید بدانید برای گرفتن اقامت دائم دقیقا چه قدمهایی را باید بردارید. این مرحله شامل تکمیل پنج سال اقامت پیوسته، آمادهسازی مدارک دقیق، گرفتن وقت از AIMA و پیگیری روند بررسی پرونده است. هرکدام از این مراحل اگر درست و بهموقع انجام شوند، شما را یک قدم به کارت اقامت دائم نزدیکتر میکنند. تمام نکته همین است: مسیر پیچیده نیست، اما نظم و دقت در هر مرحله تعیین میکند که درخواست شما بدون دردسر پذیرفته شود یا در صف مشکلات اداری گیر کند.
مرحله ۱: تکمیل ۵ سال اقامت قانونی
یعنی کارتهای شما پشت هم تمدید شده و هیچ فاصله غیرقانونی بینشان نبوده.
مرحله ۲: آمادهسازی مدارک
مدارک لازم شامل:
- پاسپورت معتبر
- کارتهای اقامت قبلی
- قرارداد اجاره ثبتشده (یا سند ملک)
- بیمه سلامت
- مدارک مالیاتی و تأمین اجتماعی
- مدرک زبان پرتغالی
- گواهی عدم سوءپیشینه
- تکمیل فرمهای AIMA
این بخش اگر بینظم انجام شود، درخواست شما طولانی میشود.
مرحله ۳: دریافت نوبت و مراجعه به AIMA
از سال ۲۰۲۴، تمام امور اقامتی از SEF به AIMA منتقل شده و همین موضوع باعث شلوغی سیستم و طولانی بودن زمان دریافت نوبت شده است. روند معمول شامل موارد زیر است:
- دریافت نوبت از طریق سامانه یا تماس
- حضور در مراکز AIMA
- ثبت اثر انگشت، بررسی مدارک، تأیید سابقه مالیاتی و وضعیت بیمه
- در برخی موارد، درخواست ارائه مدارک تکمیلی
نکته مهم این است که کل بررسی پرونده در همین مرحله انجام میشود. چیزی بهنام «بررسی جداگانه پس از نوبت» بهعنوان یک مرحله مستقل وجود ندارد؛ کل روند داخل همین جلسه و فرآیند اداری AIMA اتفاق میافتد.
اگر روند کند باشد، معمولاً بهخاطر انتقال سیستم از SEF است و در بسیاری از پروندهها داشتن وکیل یا مشاور روند نوبتگیری را سریعتر میکند.
مرحله ۴: انتظار برای تأیید و تکمیل اداری
(این مرحله یک «وضعیت» است، نه یک مرحله عملیاتی مستقل)
پس از مراجعه به AIMA و تحویل کامل مدارک، پرونده وارد مرحله پردازش میشود. این دوره معمولاً ۲ تا ۶ ماه طول میکشد و در این بازه ممکن است:
- از شما مدارک اضافی بخواهند
- بررسی مالیاتی یا بیمهای تکرار شود
- وضعیت زبانی و حضور پنجساله دوباره چک شود
این بخش در واقع ادامه مرحله ۳ است، نه یک گام جدید. فقط چون از نظر زمانی قابل توجه است، به صورت یک «فاز» جداگانه توضیح داده میشود.
مرحله ۵: صدور کارت اقامت دائم
- پس از تأیید نهایی، کارت اقامت دائم با اعتبار پنج سال صادر میشود.
- چون بعد از دریافت اقامت دائم، شما دیگر نیازی به اثبات دوباره ۵ سال یا شرط حضور قبلی ندارید.
- این کارت تاریخ انقضا دارد، اما تمدید آن بسیار ساده و تقریباً بدون دردسر است.
آیا با داشتن اقامت دائم میتوان شهروند پرتغال شد؟
بله، اما نه به شکلی که خیلیها اشتباه فکر میکنند.
قانون ۲۰۲۴ پرتغال میگوید:
شما پس از ۵ سال اقامت قانونی میتوانید برای شهروندی درخواست دهید
اقامت دائم فقط یک مدرک حمایتی است، نه شرط اضافه.
یعنی:
اگر ۵ سال در پرتغال زندگی کردهاید، حتی همان روزی که کارت اقامت دائم میگیرید، میتوانید درخواست شهروندی بدهید.
برای مشاوره و توضیحات بیشتر روی مشاوره کلیک کنید
نکات عملی و مهم که مهاجران باید بدانند
۱. بیرون رفتن طولانی از پرتغال اقامت دائم را از بین میبرد
اگر:
- بیش از ۲ سال کامل خارج از مناطق اتحادیه باشید
یا - بیش از ۶ سال خارج از پرتغال بمانید
اقامت دائمتان باطل میشود.
۲. مالیات شوخی ندارد
حتی اگر درآمدی نداشتید، باید اظهارنامه صفر بدهید.
۳. قرارداد اجاره باید واقعی باشد
قراردادهای ساختگی یا ثبتنشده باعث رد شدن درخواست اقامت دائم میشوند.
۴. زبان را جدی بگیرید
در نهایت هیچ مسیری جز تسلط پایهای به زبان پرتغالی باقی نمیماند؛ این بخش بخشی از مسیر مهاجرت است و نمیتوان از آن عبور کرد.
نتیجهگیری
راه رسیدن به اقامت دائم پرتغال سخت نیست، اما دقیق، قانونی و منظم است.
اگر پنج سال بهدرستی در پرتغال زندگی کنید، مالیات بدهید، قرارداد واقعی داشته باشید و زبان را یاد بگیرید، مسیر شما تقریبا قطعی است.
این راهنما تمام چیزی بود که یک مهاجر نیاز دارد بداند. اگر بخواهی، برای نوع ویزای خودت هم نسخه اختصاصی درست میکنم، بدون اینکه دوباره ناله کنم (حداقل نه خیلی).
